Sztuczna inteligencja a normy społeczne

Ze sztuczną inteligencją ludzkość oswaja się już od 1956 r. Jednak dopiero od kilku lat twórcy tej technologii uświadamiają sobie i innym, jak potężnym, wszechstronnym i zarazem niebezpiecznym jest narzędziem. Przestrzegają, że bez precyzyjnie uregulowanych norm prawnych, etycznych i społecznych, sztuczna inteligencja może przysporzyć społeczeństwu ludzkiemu więcej szkód niż korzyści.

Należy mieć świadomość, że gatunek ludzki jest gatunkiem inwazyjnym w stosunku do siebie, jak i innych. Od zarania dziejów, silniejszy próbował zdominować słabszego. Dotyczy to nie tylko jednostek, ale też lokalnych społeczeństw i całych narodów. Aby temu zapobiec, wypracowane są niepisane normy społeczne, od pokoleń udoskonalane i dostosowywane prawo lokalne i międzynarodowe. W związku z powyższym również rozwój sztucznej inteligencji musi mieć ścisły nadzór ludzki, system zarządzania, a sposób wykonywania określony takimi normami.

Rozwoju sztucznej inteligencji w opinii Komisji Europejskiej powinien być oparty (pod względem prawnym) o Karty Praw Podstawowych oraz art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej. Chodzi tu o poszanowanie takich wartości jak brak dyskryminacji, sprawiedliwość, równość i równouprawnienie oraz brak stygmatyzacji (np. osób z niepełnosprawnością, kobiet).

W jaki sposób społecznie inteligentne maszyny mogą przynieść korzyści społeczeństwu ludzkiemu?

Nie wszyscy zdają sobie sprawę, że sami wykorzystują sztuczną inteligencję od dawna np. w trakcie zakupów w sieci, używając internetowego translatora itp. Obecnie wykorzystanie sztucznej inteligencji jest nieograniczone (ogranicza ją tylko wyobraźnia jej twórców).

Nie ulega wątpliwości, że w najbliższej przyszłości rozwój sztucznej inteligencji powinien przede wszystkim:

• zwiększyć bezpieczeństwo oraz poczucie sprawiedliwości,

• zwiększyć bezpieczeństwo danych,

• rozwinąć publiczną służbę zdrowia,

• ułatwić globalną i lokalną walkę z głodem,

• ułatwić precyzyjne przewidywanie wszelkiego rodzaju kryzysów,

• zwiększyć transparentność, przejrzystość i wydajność w sektorze publicznym,

• ułatwić tworzenie zielonych, autonomicznych miast i miejscowości,

• zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne, wodne, ekologiczne wraz z ochroną planety,

• ułatwić walkę z dyskryminacją i nierównością społeczną.

Czy sztuczna inteligencja zdominuje ludzkość i wyznaczy nowe normy społeczne?

Obecnie wpływ sztucznej inteligencji na życie i decyzje podejmowane przez ludzi jest już bardzo duży i choć oswajamy się z nią od dziesięcioleci, nadal wielu z nas zadaje sobie tendencyjne już wręcz pytanie, czy sztuczna inteligencja zagraża ludzkości?

To prawda, że nie ma jednoznacznej odpowiedzi, jednak należy sobie uświadomić, że wizja dziejów rodem z "Terminatora", gdzie roboty przejmują władzę nad ludzkim światem, jest mało prawdopodobna, a to już samo w sobie jest optymistyczne dla gatunku ludzkiego. Sztuczna inteligencja działa zgodnie z "ludzkimi" wartościami oraz normami społecznymi, a rozwój sztucznej inteligencji, jak zapewniają specjaliści, prowadzony i kontrolowany jest z poszanowaniem najwyższych wartości etycznych.

Dodatkowo, co jest bardzo istotne, sztuczna inteligencja jest bardzo efektywna, wydajna w realizacji zadań logicznych, żmudnych, powtarzalnych, ale w kwestii podejmowania decyzji wysokiego ryzyka, empatii, czy kreatywności, człowiek pozostaje niezastąpiony.

Wiele obaw podnoszą specjaliści w obszarach zachowań społecznych, które wynikają szczególnie z tego, co tworzy sztuczna inteligencja, jak postrzega ona ludzkie zachowanie, postępowanie, czy ideały (np. piękna). Głównym problem, na który zwrócono uwagę, jest nadal popularyzowanie, wręcz promowanie nierealnych wzorców urody.

Słowem podsumowania: sztuczna inteligencja nie zagraża ludzkości, dopóki sami na to nie pozwolimy. Ważniejsze jest, aby ludzie, jako jednostki i społeczeństwo, nieprzerwanie potrafili rozwiązywać problemy, byli kreatywni i empatyczni, tzn. pielęgnowali i rozwijali umiejętności miękkie, a wtedy sztuczna inteligencja nie będzie w stanie ich zastąpić.

Inaczej mówiąc lepiej skupić się na wykorzystaniu sztucznej inteligencji do podnoszenia swoich umiejętności, kwalifikacji oraz realizowania swoich celów, zwiększeniu efektywności i osiąganiu lepszych wyników na każdym polu życia.