Pionierki, które zmieniły świat medycyny

Dziedzina medycyny dynamicznie się rozwija, co umożliwia skuteczne leczenie chorób, które dawniej były nieuleczalne i kojarzone z zagrożeniem życia. Jednak często ignorujemy fakt, że za tym rozwojem kryją się jednostki — lekarze, chemicy, fizycy i inżynierowie, którzy dzięki swej ciężkiej pracy dokonują nowych, nierzadko przełomowych odkryć w tej dziedzinie. Czy trudno wyobrazić sobie współczesną medycynę bez kobiet? Oczywiście. Zawdzięczamy im naprawdę wiele, chociaż być może nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę.

Kobiety w naukach medycznych wczoraj i dziś

Wiele osób zna nazwiska takich badaczek jak Maria Skłodowska-Curie czy Jane Goodall, jednak na każdą z nich przypadają tysiące innych naukowczyń, których praca nie jest doceniana i pozostaje mało znana, podobnie jak ich nazwiska.

Kobiety miały i nadal mają ogromny wpływ na medycynę. Od dawna stanowią znaczącą część personelu medycznego, począwszy od pielęgniarek, po lekarzy i naukowców. Niektóre kobiety wywarły ogromny wpływ na medycynę poprzez swoje odkrycia, wynalazki lub zaangażowanie w reformy służby zdrowia.

Kobiety są również często bardziej skłonne do prac w dziedzinie opieki zdrowotnej i medycyny, co przyczynia się do różnorodności w tych obszarach. Często wykazują się empatią i cierpliwością w pracy z pacjentami, co jest bardzo istotne w przypadku leczenia wielu chorób i dolegliwości.

Obecnie kobiety odgrywają coraz większą rolę w tej branży i są doceniane za swoje osiągnięcia. Znaczna liczba kobiet pracuje jako lekarki, pielęgniarki, badaczki, farmaceutki i wiele innych. Coraz więcej kobiet zajmuje kluczowe stanowiska w medycznych instytucjach; są to na przykład nauczycielki akademickie, szefowe oddziałów i kierowniczki laboratoriów.

Przez wiele wieków kobiety działające w dziedzinie były marginalizowane. Medycyna przez długi czas pozostawała w sporej mierze obszarem zarezerwowanym dla mężczyzn. Ze względu na swoją płeć medyczki często były dyskryminowane i uważane za nieodpowiednie do wykonywania zawodu lekarza. Ograniczano im dostęp do kształcenia i praktyki medycznej.

Jednakże na przestrzeni wieków można wymienić wybitne kobiety, które zapisały się w historii jako prekursorki medycyny, które utorowały drogę swoim następczyniom.

Przez długi czas funkcjonowała profesja akuszerek, Agnodike z Aten uchodzi dziś za pierwszą lekarkę w historii, natomiast pierwsza kobieta z lekarskim dyplomem zdobytym w Wielkiej Brytanii, Elizabeth Garrett Anderson, której kandydaturę odrzucały uczelnie medyczne, zmuszona była do zdobycia dyplomu poprzez kursy prywatne.

Pierwsza dyplomowana doktorka nauk lekarskich

Pierwszą kobietą, która zdobyła dyplom lekarski, w 1754 roku ukończyła uniwersytet w niemieckim Halle z tytułem doktora nauk lekarskich, była Dorothea Christiana Erxleben. Dorothea Erxleben, oprócz zdobycia dyplomu napisała też kilka prac naukowych, a jej badania dotyczyły m.in. chorób kobiecych i dziecięcych. Była to ważna postać w historii medycyny i w walce o równouprawnienie kobiet na wielu szczeblach.

Warto też wspomnieć o hiszpańskich pionierkach medycyny, działających w latach 80 XIX wieku Martinie Castells oraz Dolors Aleu.

Za kobietę, która najwcześniej ze wszystkich w Polsce praktykowała medycynę z dyplomem lekarskim uważa się Annę Tomaszewicz-Dobrską. Studia medyczne odbyła w Zurychu, a pracę doktorską obroniła w roku 1877. Była lekarką chorób kobiecych i pediatrii, nie została przyjęta do Towarzystwa Lekarskiego ze względu na swoją płeć.

Nie zapominajmy też o chirurżce z kopalni w Wieliczce, pierwszej kobiecie wykonującej w Polsce zawód cyrulika — żyjącej na przełomie XVII i XVIII wieku Magdalenie Bendzisławskiej. Natomiast Regina Salomea z Rusieckich Pilsztynowa, wyjątkowo uzdolniona medyczka, z powodzeniem przejęła praktykę zmarłego męża.

Kobiety, które przyczyniły się do rozwoju medycyny. To one walczyły o ludzkie życie

Te kobiety przyczyniły się do rewolucji w medycynie i nadal pozostają inspiracją dla kolejnych pokoleń kobiet w naukach medycznych. To między innymi im zawdzięczamy rozwój medycyny.

Oto kilka pionierek, które odegrały kluczowe role w tej dziedzinie:

Florence Nightingale czyli prekursorka nowoczesnego pielęgniarstwa

Uważana za założycielkę nowoczesnego pielęgniarstwa, przeprowadziła reformy w brytyjskich szpitalach wojskowych w XIX wieku i zapoczątkowała szkolenia pielęgniarek.

Elizabeth Blackwell — pierwsza lekarka w USA

Pierwsza kobieta, która uzyskała dyplom lekarski w Stanach Zjednoczonych. Została założycielką New York Infirmary for Women and Children oraz Women's Medical College of the New York Infirmary.

Virginia Apgar. Bez niej medycyna wyglądałaby zupełnie inaczej

To właśnie jej zawdzięczamy skalę Apgar, bez której nie wyobrażamy sobie współczesnej medycyny dziecięcej. Anestezjolożka i pediatra, opracowała w 1952 roku Apgar Score, prosty i skuteczny test oceniający stan noworodków tuż po urodzeniu.

Gertrude Elion wypowiedziała wojnę nowotworom

Biochemiczka, wynalazła wiele leków, w tym immunosupresanty i leki przeciwnowotworowe, które uratowały miliony ludzi na całym świecie.

Genialna i pomijana Rosalind Franklin

Chemiczka, uczestniczyła w odkryciu struktury DNA, co było kluczowe dla zrozumienia dziedziczenia genetycznego. Jej udział w odkryciu przez długi czas pozostawał ignorowany.

Maria Skłodowska-Curie. Jej nikomu nie trzeba przedstawiać

Fizyczka i chemiczka, pionierka w dziedzinie badań nad promieniotwórczością i dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, w tym w dziedzinie fizyki i chemii.

Czy obecnie medyczki są doceniane?

Kobiety przyczyniły się do rewolucji w dziedzinie medycyny i nadal pozostają inspiracją dla kolejnych pokoleń. Chociaż nie wszystkie kobiety, które prężnie działały jako medyczki oraz naukowczynie, cieszyły się szacunkiem czy popularnością za życia, każda z nich znacznie wpłynęła na postęp medycyny i pokazała, że zawsze warto wykazywać się odwagą, nietuzinkowym sposobem działania oraz determinacją.

Mimo że kobiety odgrywają coraz większą rolę w zakresie medycyny, wciąż muszą zmagać się z pewnymi wyzwaniami, takimi jak nierówności w wynagrodzeniu, dyskryminacja i brak równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Wiele kobiet nadal ma trudności z awansem na wyższe stanowiska i ze zdobyciem dostatecznej ilości środków na finansowanie swoich badań.

Jednakże obecnie kobiety coraz częściej są zauważane i doceniane za ich wkład w dziedzinę medycyny. Wiele kobiet wyróżnia się odwagą, determinacją oraz pasją do pracy na rzecz zdrowia ludzkiego.

Miejmy nadzieję, że będą one doceniane na całym świecie przez kolejne pokolenia.