Najciekawsze polskie zwyczaje wielkanocne

W tym roku Święta Wielkanocne przypadają 31 marca, w ostatnią niedzielę tego miesiąca. To jedno z najważniejszych Świąt po Bożym Narodzeniu. Są to Święta barwne i radosne, kończące okres Wielkiego Postu. Jakie zwyczaje ludowe i tradycje Wielkanocne przetrwały do dziś? Jeśli chcesz wiedzieć, zapraszamy do lektury.

Zwyczaje Wielkanocne — dawniej a dziś

Zwyczaje Wielkanocne kształtowały się od wielu wieków. Dawniej ludzie wierzyli, że ich kultywowanie przyniesie dostatnie i szczęśliwe życie. Oto niektóre z nich:

Pogrzeb żuru

Żur był potrawą postną i prawie przez cały post był jednym z najczęściej spożywanych dań, oczywiście bez mięsnych dodatków. Po zakończeniu postu ta zupa była po prostu wylewana na znak wielkiej radości z zakończenia wyrzeczeń. Ludzie czekali z niecierpliwością na zmartwychwstanie Jezusa. Stąd nazwa „pogrzeb żuru”.

Wieszanie śledzia

To dawny zwyczaj podobny do pogrzebu żuru. Śledź był w czasie postu tak jak żur podstawowym pokarmem. Koniec postu oznaczał koniec jedzenia śledzi, których wszyscy mieli dość. Z kawałka drewna robiono śledzia, którego wieszano na wierzbie. A wszystko odbywało się w Wielki Piątek.

Palenie, topienie lub wieszanie Judasza

To zwyczaj z dawnych czasów, który potępiał ucznia, który zdradził Chrystusa. Na znak pogardy taką kukłę przedstawiającą osobę Judasza topiono, palono lub wieszano.

Świąteczne porządki

Dawniej wierzono, że przez gruntowne sprzątanie domu wyrzucało się złe zimowe duchy, choroby i smutek, wtedy przez otwarte okna wpadała świeżość, radość i wiosna. .

Zasłanianie luster

To zwyczaj związany z Wielkim Piątkiem a zasłonięcie luster oznaczało wyrzekanie się wszelkiej próżności.

Wielkanocne palmy

Święci się je w Niedzielę Palmową. Te własnoręcznie zrobione są najpiękniejsze. Przystrojone wierzbowymi gałązkami, wiosennymi kwiatami, kolorowymi wstążkami nawiązującymi do palmowych gałązek, jakimi witano Jezusa w Jerozolimie. Wstążki, które zwisają z palmy, oznaczają połączenie nieba z ziemią.

Wielkanocne palmy symbolizują zmartwychwstanie i życie wieczne. Uderzenie się poświęconą palmą miało przynieść zdrowie i urodę. Zamoczoną w wodzie palmą dawniej święcono dom i obejście. Połknięcie jednej, oderwanej z gałązki bazi oznaczało zdrowie i bogactwo. Poświęcona palma była symbolem szczęścia.

Pisanki

To zwyczaj, który przetrwał do dzisiejszych czasów. Ugotowane jajka barwione w wywarze z cebuli, miały przynieść zdrowie, lecząc przy tym wszelkie choroby. Jajka zdobiono w różny sposób: naklejano na nie wycinanki z papieru czy owijano kolorową włóczką. Na Mazowszu są to oklejanki, na północy Polski nazywa się je kraszankami, nalepiankami natomiast w okolicach Łowicza i Krakowa.

Święcenie pokarmów

W Wielką Sobotę tradycyjnie święci się pokarmy. To jeden ze zwyczajów, bez którego Święta Wielkanocne nie byłyby Świętami, no bo jak w Niedzielę Wielkanocną zjeść śniadanie wielkanocne bez święconki. A co w takim koszyczku wielkanocnym powinno się znaleźć? Najważniejszy jest baranek — symbol Zmartwychwstałego Chrystusa, jajko — początek nowego życia, chrzan — nawiązujący do męki Jezusa, sól oznaczająca oczyszczenie, chleb — symbol Ciała Jezusa. Ciasto jest symbolem doskonałości, a wędlina symbolizuje dobrobyt. Taki koszyczek dekorujemy bukszpanem, baziami i wiosennymi kwiatami, kurczakami, zajączkami i kolorowymi pisankami. Poświęcony pokarm spożywa się podczas wielkanocnego śniadania.

Grób Pański

Przy grobie trzymają wartę strażacy w galowych mundurach. Jest to zwyczaj od lat symbolizujący wartę żołnierzy po złożeniu Jezusa do grobu.

Śmigus-dyngus

To zwyczaj tradycyjnie obchodzony w drugi dzień świąt. Oblanie wodą w Poniedziałek Wielkanocny przynosiło szczęście. Czy ten zwyczaj wielkanocny przetrwał do dzisiejszego dnia? W niektórych rejonach kraju Lany Poniedziałek jest wyczekiwanym dniem, zwłaszcza przez młodzież.

W polskich domach nadal praktykuje się tradycje wielkanocne, jednak unikalne zwyczaje, takie jak obecność jajek z majonezem na świątecznym stole, nie tylko cieszą podniebienie, ale również pełnią rolę wróżb na nadchodzący rok. Świąteczna babka, ustawiona na stole, to nie tylko smaczny wypiek, ale i symbol dostatku oraz obfitości w nadchodzącym czasie. Tradycyjny kęs chrzanu przed wielkanocnym śniadaniem nie tylko dodaje ostrości potrawom, ale także ma przynieść dobre zdrowie na cały zbliżający się rok. W ten sposób polskie rodziny celebrują Wielkanoc; łączą smaki z tradycją i nadają wyjątkowy wymiar temu szczególnemu okresowi.

Redakcja Gazety Gospodarczej vortalu OWG.pl