Inwestowanie pasywne. Czy warto?

O inwestowaniu pasywnym w ostatnich latach robi się coraz głośniej, a to głównie dzięki dużym i gwałtownym wahaniom cen (wartości), nie tylko na polskim rynku papierów wartościowych, ale przede wszystkim europejskim i światowym, wywołanym przez m.in. pandemię, wojnę w Ukrainie. Inwestorzy aktywni uzyskują gorsze wyniki przez większe ryzyko, które ogranicza ilość bardziej ryzykownych decyzji inwestycyjnych. Niepełność na rynkach kapitałowych zachęca wręcz do inwestowania pasywnego, które w długim terminie może przynieść większe korzyści z lokowania kapitału w fundusze pasywne niż z funduszy aktywnych.

Co to jest inwestowanie pasywne?

Pasywne inwestowanie, aktywne inwestowanie to pojęcia, które definiują przeciwstawne podejścia do lokowania kapitału w papiery wartościowe, z pewnymi częściami wspólnymi.

Zatem na czym polega inwestowanie pasywne? To długoterminowa inwestycja w różne fundusze inwestycyjne, z minimalną ilością transakcji kupna i sprzedaży tych walorów (tj. minimalnymi kosztami, co tym samym powiększa długoterminowe zyski). Innymi słowy, gromadzi się je po to, żeby trzymać.

Zobacz: Porównanie kursów kryptowalut: Bitcoin, Ethereum, Litecoin i inne popularne waluty cyfrowe

Inwestowanie pasywne to inwestowanie w całe indeksy lub sektory, które są benchmarkiem (punktem odniesienia), za którym podąża fundusz inwestycyjny (im najwierniejsze odwzorowanie zachowania benchmarku przez fundusze indeksowe lub ETF-y, tym lepiej). Fundamentalna dla inwestorów w tej strategii jest przede wszystkim konsekwencja oraz niższe koszty.

Aktywnym inwestowaniem zainteresowani są natomiast ci inwestorzy, którzy priorytetowo traktują pokonanie rynku czyli uzyskanie ponadprzeciętnych zysków w krótkim terminie. Charakterystyczne w tej strategii jest to, że gdy inwestor przewidzi (zaobserwuje) spadek ceny/wartości waloru, który posiada (oprócz np. kontraktów, na których można zarabiać również na spadkach), będzie chciał go najszybciej sprzedać niż czekać na zmianę niekorzystnego trendu.

Różnice między podejściem pasywnym i aktywnym zacierają się nieco, gdy z jednej strony pasywny inwestor kupuje akcje, jednej lub kilku spółek do długoterminowego inwestowania, mimo że krótkoterminowo uzyskuje słabsze wyniki w cały portfelu inwestycyjnym. Z drugiej aktywny inwestor kupuje udziały w funduszach, ale aktywnie zarządzanych, tzn. takich, które na bieżąco monitorują aktywa w portfelu i podejmują decyzję czy kupować/sprzedawać papiery wartościowe i kiedy to robić.

Zalety inwestowania pasywnego

Ta forma inwestowania polecana jest i już skutecznie wykorzystywana przez inwestorów nie tyle z mniejszą wiedzą, czy doświadczeniem, ile z brakiem czasu, aby śledzić na bieżąco dany rynek i móc aktywnie podejmować decyzje inwestycyjne, np. jakie aktywa "wrzucić" do portfela inwestycyjnego.

Zaletą funduszy pasywnie zarządzanych są niższe koszty zarządzania (w porównaniu do funduszy aktywnie zarządzanych), ponieważ liczba zaangażowanych analityków do budowania portfela funduszu jest dużo mniejsza. Dodatkowo, skoro w tej strategii "kupuje się, aby trzymać" przeprowadzanych jest mniej operacji kupna/sprzedaży. W wyniku tego fundusz ponosi niższe opłaty transakcyjne, a dzięki niższym kosztom zwiększa oszczędności i uzyskuje lepsze wyniki. Ważnym aspektem pasywnego podejścia do inwestycji jest fakt, że choć do jego zalet należy możliwość wyeliminowania często emocjonalnych a przez to błędnych decyzji inwestorów indywidualnych, wadą jest mała elastyczność zarządcza. Jeśli aktywa funduszu źle odwzorują benchmark lub będzie on krótko, a nawet średnioterminowo tracił na wartości — zarządzający funduszem nie będą w stanie się przed tym "bronić", a jedynie czekać na odwrócenie niekorzystnego trendu, co de facto jest spirytus movens inwestowania pasywnego długoterminowego.

Na czym polega inwestowanie na giełdzie?

Pierwszym krokiem, jak w przypadku każdej inwestycji, musi być zgromadzenie odpowiedniego kapitału, tzn. takiego, który w przypadku krachu na giełdzie, możemy stracić bez narażania budżetu domowego. Drugim jest otworzenie rachunku maklerskiego lub konta na platformie inwestycyjnej, lub zagranicznych brokerów, w zależności rynków finansowych oraz papierów wartościowych, w które chcemy inwestować.

W kolejnym kroku musimy zdecydować czy:

• inwestujemy w papiery wartościowe samodzielnie na własny rachunek i odpowiedzialność;

• korzystamy z rekomendacji i analiz np. udostępnionych przez analityków biura maklerskiego, w którym mamy rachunek lub

• wybieramy strategię pasywnego inwestowania, gdzie do wyboru mamy fundusze indeksowe i ETF-y.

Jak inwestować, kiedy sprzedać ETF?

Zanim biuro maklerskie uruchomi rachunek maklerski, przeprowadzi ankietę MiFID, która pomoże określić posiadaną wiedzę i doświadczenie inwestycyjne oraz podejście do ryzyka, a także zapyta o sytuację finansową oraz jaki efekt, w jakim czasie chcesz uzyskać. Zatem, jeśli twoja wiedza jest niewielka, zdolność do ponoszenia ryzyka niska lub po prostu jesteś zainteresowany długoterminowym inwestowaniem, możesz wybrać jedno z dwóch rodzajów inwestycji pasywnych, tj. za pomocą funduszy ETF-ów lub funduszy indeksowych.

Fundusz indeksowy

To fundusz inwestycyjny, którym zarządza towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI). Dzieli się na trzy rodzaje:

• fundusze inwestycyjne otwarte (FIO),

• fundusze inwestycyjne zamknięte (FIZ),

• specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO).

Cechą charakterystyczną jest inwestowanie, które polega na nabywaniu jednostek uczestnictwa w funduszu bezpośrednio od TFI lub dystrybutora. Nie ma potrzeby otwierania rachunku maklerskiego, ponieważ z jednej strony wszystkie rozliczenia (kupno/sprzedaż jednostek) odbywają się bezpośrednio z rachunku bankowego, a z drugiej nie są one notowane na giełdzie papierów wartościowych. Wartość jednostki wyceniana jest raz dziennie.

ETF-y (Exchange Traded Funds)

Certyfikaty ETF notowane są na giełdzie. Inwestor może przeprowadzać transakcję kupna/sprzedaży w godzinach pracy danej giełdy. Wycena waloru odbywa się w czasie rzeczywistym. W przypadku tych funduszy, oprócz kosztów za zarządzanie, należy się liczyć z dodatkową opłatą za przeprowadzoną transakcję i z prowizją dla biura maklerskiego. Niewątpliwą zaletą jest dywersyfikacja portfela ETF, ponieważ zawiera on bardzo dużo różnych aktywów, dzięki temu jeśli nawet kilka z nich traci wartości, inne w tym czasie zwyżkują, niwelując straty całego funduszu.

Należy mieć świadomość, że w obu przypadkach kluczem do sukcesu jest jak najwierniejsze odwzorowanie danego benchmarku, którym może być indeks giełdowy, akcje lub obligacje, ale też surowce (złoto, ropa) oraz inne aktywa finansowe. Trudnym zadaniem dla tego sposobu inwestowania jest przekroczenie wartości instrumentu bazowego, ale dobrze zbudowany pasywny portfel inwestycyjny - mi.in. przez niskie opłaty - daje pewny długoterminowy zysk.

Rekomendacje:

Każda inwestycja wiąże się z ryzykiem straty kapitału. Treść artykułu nie stanowi rekomendacji w zakresie lokowania środków finansowych. Przed dokonaniem jakiejkolwiek inwestycji należy zapoznać się z jej warunkami i ryzykiem oraz dodatkowo zasięgnąć opinii eksperta.