Transport morski — kluczowy element globalnego łańcucha dostaw

Transport morski jest jedną z najstarszych form transportu odpowiedzialną za przewóz znacznej części światowych towarów, od surowców po wyroby gotowe. Możliwość przewożenia dużych ilości towarów w efektywny i ekonomiczny sposób spowodowała, że transport morski stał się kluczowym elementem dzisiejszego globalnego łańcucha dostaw. Było to w dużej mierze możliwe wykorzystaniu kontenerów, które ułatwiły przewóz dużych ładunków, obniżyły koszty magazynowania, zużycie paliwa, a także wyeliminowały konieczność przeładunku.

Jaką rolę odgrywa transport morski w globalnym łańcuchu dostaw i w jaki sposób kształtuje on światową gospodarkę?

Czym jest transport wodny?

Transport wodny to jeden z najstarszych i najważniejszych sposobów transportu, zajmujący się przewozem osób, towarów i ładunków za pomocą statków towarowych, pasażerskich, tankowców czy promów po drogach wodnych — morzach, oceanach, rzekach, jeziorach oraz kanałach. Transport morski jest formą transportu wodnego, która obejmuje przewóz osób i towarów przez morza. Stanowi on podstawę globalnego łańcucha dostaw, umożliwiając efektywny przepływ towarów na całym świecie — zdecydowana większość towarów transportowanych jest drogą morską.

Transport morski — rodzaje

• Fracht morski FCL — transport pełnokontenerowy

  FCL, czyli Full Container Load, oznacza transport kontenerowy pełny — cała przestrzeń i nośność kontenera jest wynajmowana przez jednego klienta. Koszt tego rodzaju frachtu zależy głównie od rozmiaru kontenera i ilości przewożonego ładunku. Jest to optymalne rozwiązanie dla firm, które wysyłają duże ilości towarów mieszczące się w standardowych kontenerach morskich.

• Fracht morski LCL — transport drobnicowy

  Transport morski drobnicowy LCL (Less than Container Load) to doskonałe rozwiązanie dla małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą obniżyć koszty transportu morskiego, dzięki możliwości współdzielenia kontenera z innymi klientami.

• Ładunek masowy

  Przewóz dużych ilości surowców, takich jak węgiel, zboże, drewno i inne.

• Ładunek ponadgabarytowy

  Przewóz maszyn, urządzeń i innych konstrukcji, których nie można demontować na mniejsze części.

• Ro-ro (Roll on/Roll off)

  Transport pojazdów (samochody osobowe, ciężarowe, motocykle, przyczepy), a także maszyn przemysłowych, które mogą się poruszać na własnych kołach. Łatwy załadunek i rozładunek na statki typu Ro-Ro pozwala obsługiwać dużą liczbę pojazdów w krótkim czasie.

• Ładunek niebezpieczny

  Chemikalia, substancje łatwopalne, radioaktywne czy toksyczne. Przewóz towarów niebezpiecznych w transporcie morskim wymaga specjalnych pozwoleń oraz środków ostrożności.

Spedycja morska — jakie branże korzystają z transportu drogą morską?

Drogą morska transportowane są surowce energetyczne jak ropa naftowa czy gaz ziemny. Transport morski jest popularnym środkiem transportu wybieranym przez firmy eksportujące i importujące duże ilości towarów przemysłowych i konsumenckich między krajami i kontynentami. Dużym ułatwieniem jest tutaj wykorzystanie kontenerów. Jest to popularny, efektywny i bezpieczy sposób przewożenia towarów — kontenery można łatwo załadować na statki i przemieszczać na inne środki transportu (pociągi czy samochody ciężarowe). Transport kontenerowy to doskonały sposób na import morski towarów w ilościach handlowych, na przykład z Chin — ten dynamicznie rozwijający się kraj stał się czołowym eksporterem na świecie, produkując praktycznie wszystkie kategorie towarów. Kontener z Chin to znacznie niższy koszt transportu i mniejsza liczba ograniczeń odnośnie rodzaju przewożonego towaru. Przewóz morski kontenerów z Chin do Europy to złożony proces, który wymaga znajomości wielu aspektów logistycznych, celnych oraz ubezpieczeniowych.

Jakie są wady i zalety transportu morskiego?

Dlaczego warto wybrać transport drogą morską?

• Transport przyjazny środowisku — transport morski jest bardziej przyjazną dla środowiska opcją w porównaniu z innymi środkami transportu, takimi jak transport lotniczy czy drogowy.

• Opłacalność — żegluga morska bardzo często stanowi najbardziej opłacalną formę transportu dużych ilości towarów na duże odległości. Statki kontenerowe mogą przewozić ogromne ilości ładunku, co pozwala obniżyć jednostkowe koszty transportu.

• Możliwość przewożenia różnego rodzaju ładunków — w transporcie morskim nie ma ograniczeń co do rodzaju przewożonych towarów, korzystając z kontenerów, możemy transportować produkty płynne, ciekłe i gazowe, maszyny i urządzenia, towary niebezpieczne, a nawet żywe zwierzęta. Dodatkowo specjalne platformy umożliwiają przewóz ładunków ponadgabarytowych, takich jak elementy budowlane, elektrownie wiatrowe, konstrukcje stalowe czy pojazdy.

• Niewielka wypadkowość — transport morski jest uznawany za jedną z najbardziej bezpiecznych form transportu.

• Bezpieczeństwo — dzięki zabezpieczeniu kontenerów plombami, zawartość pozostaje bezpieczna przez całą podróż, a dostęp do niej mają wyłącznie osoby upoważnione.

Pomimo licznych zalet, istnieją też negatywne aspekty tego rozwiązania. Wśród głównych wad transportu morskiego wymienić można:

• Warunki atmosferyczne — statki transportowe narażone są na niekorzystne warunki pogodowe, co może spowodować opóźnienia i zakłócenia w łańcuchu dostaw.

• Długość rejsu — przewóz towarów drogą morską warto wybrać w każdej sytuacji, w której czas dostawy nie jest priorytetem — pokonanie najdłuższych tras może zająć od kilku do nawet kilkunastu tygodni.

Podsumowanie

Dzięki wykorzystaniu kontenerów transport morski umożliwia swobodny przepływ towarów pomiędzy kontynentami, a rozwój technologii i infrastruktury morskiej zwiększa efektywność, bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój tej gałęzi transportu. W ten sposób transport morski odgrywa niezastąpioną rolę w globalnej gospodarce, integrując różne regiony świata i umożliwiając dynamiczny rozwój handlu międzynarodowego.