Data publikacji: 2023-10-03
Link sponsorowany

Testament wzajemny a testament wspólny — czym się różnią?

Tematyka dotycząca procedury spadkowej może wydawać się skomplikowana, zwłaszcza dla osób, które nie mają doświadczenia i nie orientują się w dziedzinie prawa. Testament wspólny i testament wzajemny są na pierwszy rzut oka zagadnieniami, które mogą wydawać się podobne. Jednak w praktyce istnieją znaczne różnice między nimi, a wybór odpowiedniej formy testamentu jest istotny w celu zapewnienia jego ważności.

zmarłym małżonku, spisanie testamentu wzajemnego

Czym jest testament? Czy testament wzajemny jest testamentem wspólnym, czy są to całkowicie różne od siebie dokumenty? Co gwarantuje testament wzajemny małżonków?

Czym jest testament i w jakim celu się go sporządza?

Testament jest dokumentem prawnym, w którym osoba, zwana testatorem, wyraża swoją wolę, co do rozdziału swojego majątku lub innych kwestii związanych z dziedziczeniem po jej śmierci. Testament umożliwia testatorowi samodzielne ustalenie, komu i w jakim zakresie chce przekazać swoje majątkowe lub niemajątkowe prawa po swoim odejściu.

Głównym celem sporządzenia testamentu jest zapewnienie możliwości dysponowania swoim majątkiem zgodnie z własnymi preferencjami. Testament daje osobie możliwość wyznaczenia spadkobierców, określenia udziałów dziedziczących, przekazania konkretnych przedmiotów lub pieniędzy osobom, organizacjom lub instytucjom, a także wyrażenia innych wskazówek dotyczących dziedziczenia, opieki nad niepełnoletnimi dziećmi lub zabezpieczenia swoich bliskich.

Sporządzenie testamentu daje testatorowi kontrolę nad tym, jak zostanie rozdzielony jego majątek po śmierci i może służyć realizacji jego życzeń oraz zabezpieczeniu interesów rodzinnych i bliskich osób. Testament może również pomóc w uniknięciu konfliktów rodzinnych i niejasności dotyczących dziedziczenia, ponieważ jasno określa wolę testatora.

Warto podkreślić, że nie istnieje ustalony wzór testamentu. Wynika to z faktu, że testament jest dokumentem, który ma odzwierciedlać indywidualną i nieprzymuszoną wolę spadkodawcy w kwestii przekazania swojego majątku innej osobie na wypadek śmierci. Ze względu na tę indywidualność, treść testamentu może przyjąć różne formy.

Ustawowy porządek dziedziczenia — kto dziedziczy całość spadku?

Dziedziczenie ustawowe odnosi się do sytuacji, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu lub gdy sporządzony testament został uznany za nieważny. W takim przypadku obowiązują przepisy dotyczące dziedziczenia ustawowego, które określają, w jaki sposób i w jakim zakresie dziedziczą osoby związane ze zmarłym.

testamencie składać wspólnych deklaracji, całości spadku

Czytaj więcej na temat dziedziczenia: Zrozumienie spadku po rodzicach

W polskim prawie spadkowym (które reguluje Kodeks Cywilny), dziedziczenie ustawowe przewiduje, że najbliżsi krewni spadkodawcy, jak małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki, dziedziczą po nim w pierwszej kolejności. Zgodnie z ustawą w pierwszej kolejności dziedziczy małżonek oraz dzieci zmarłego (jeśliby dziecko umarło wcześniej, to udział ten przypada ich dzieciom, czyli wnukom spadkodawcy). A w sytuacji, kiedy nie ma żadnych zstępnych (dzieci, wnuków itd.) obok małżonka, do dziedziczenia ustawowo powołuje się też rodziców zmarłego, a jeśli tych nie ma – jego braci i siostry.

Testament wspólny — czy polskie prawo pozwala na testament tego rodzaju?

Testament wspólny to testament sporządzony przez dwie osoby (małżonków lub partnerów życiowych), które chcą wyrazić swoją wolę dotyczącą dziedziczenia majątku po swojej śmierci. W przypadku takiego testamentu małżonkowie lub partnerzy życiowi sporządzają jeden dokument, w którym określają swoje dziedziczenie i wspólnie go podpisują.

Taki rodzaj testamentu narusza jednak fundamentalną zasadę polskiego prawa spadkowego, która jest wyrażona w art. 941 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z tą zasadą, testament może zawierać jedynie rozrządzenia dotyczące jednego spadkodawcy. Testament, który próbuje objąć rozrządzenia dotyczące dwóch spadkodawców, jest nieważny i traktuje się go tak, jakby w ogóle nie został sporządzony. Jeżeli małżonkowie, pomimo zakazu ustawowego, zdecydowaliby się na sporządzenie testamentu wspólnego, to byłby on nieważny.
W przypadku śmierci małżonka, o ile ten nie sporządził innego testamentu, dziedziczenie po nim odbywa się automatycznie na podstawie zasad dziedziczenia ustawowego.

Brak możliwości sporządzenia testamentu wspólnego nie wyklucza możliwości sporządzenia dwóch odrębnych aktów ostatniej woli na jednym dokumencie. Jednak istotne jest, aby treść obu testamentów była wyraźnie oddzielona i łatwo rozróżnialna, a także, aby nie było żadnych wątpliwości co do rzeczywistej woli testatora.

Aby to osiągnąć, oświadczenia w obu testamentach powinny być sformułowane w liczbie pojedynczej, a podpis powinien być złożony pod jednym z oświadczeń tylko przez jedną osobę. Dopiero pod tym podpisem można sporządzić drugi testament.

W ten sposób, mimo braku możliwości testamentu wspólnego, można zawrzeć dwie odrębne wypowiedzi w jednym dokumencie, pod warunkiem jasnego oddzielenia ich treści i spełnienia wymogów formalnych.

Czym jest i jak sporządzić testament wzajemny?

Testament wzajemny to forma testamentu, która występuje w przypadku, gdy dwie osoby, najczęściej małżonkowie, wzajemnie się obdarowują swoimi majątkami. Testament wzajemny polega na tym, że każda osoba sporządza odrębny dokument testamentowy, w którym określa swoje wskazówki dotyczące przekazania swojego majątku drugiej osobie w przypadku swojej śmierci.

W testamentach wzajemnych obdarowanie ma charakter wzajemny i wzajemnie się wykluczają. Oznacza to, że jeśli jedna osoba umiera, druga staje się jedynym właścicielem majątku zgodnie z treścią testamentu wzajemnego.

Aby testament wzajemny był ważny, musi zostać sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi i wymogami formalnymi. Zazwyczaj wymaga się, aby testament był sporządzony na piśmie, podpisany przez testatorów oraz dwóch świadków. Każdy z testatorów sporządza swój własny dokument, który jest opatrzony jednym podpisem. Majątek testatorów w całości oraz na zasadzie wyłączności po ich śmierci przechodzi na drugą osobę.

Ważne! — testament może być w dowolnym momencie odwołany. Oznacza to, że każdy z małżonków ma możliwość późniejszej zmiany swojego testamentu i wyznaczenia innego spadkobiercy, niezależnie od istnienia wzajemnego testamentu drugiego małżonka.

W testamencie wzajemnym małżonków warto również zawrzeć podstawienie, występuje ono gdy testator wyznacza jednego spadkobiercę, a jednocześnie wskazuje inny podmiot, który odziedziczy majątek w przypadku, gdy pierwszy spadkobierca z jakiegoś powodu nie może lub nie chce przyjąć spadku. Podstawienie określa, kto w tej sytuacji ma stać się spadkobiercą.

sporządzeniu dwóch oddzielnych testamentów, sporządzić testament wspólny,

Podsumowanie

Warto zadbać o bliskich, zapewnić im zabezpieczenie finansowe i sporządzić testament. Sporządzenie testamentu daje spadkodawcy kontrolę nad tym, kto otrzyma jego aktywa i w jakich proporcjach, pomoże także uniknąć konfliktów i sporów rodzinnych, które mogą wyniknąć w przypadku braku jasnych wskazówek dotyczących podziału majątku. W sporządzeniu testamentu może pomóc notariusz, jednak istnieje możliwość napisania takiego testamentu również samodzielnie.

Podsumowując, testament wzajemny i testament wspólny są dwoma różnymi formami testamentów, które mają odmienne znaczenie i skutki prawne.

Testament wzajemny daje małżonkom możliwość przekazania swojego majątku sobie nawzajem po swojej śmierci, co może być istotne z punktu widzenia zabezpieczenia finansowego drugiego małżonka.

Link sponsorowny

Udostępnij artykuł:
STRONA WYKORZYSTUJE PLIKI COOKIES

Korzystamy z plików cookies w celu dostosowania serwisu do Twoich potrzeb. Więcej informacji znajdziesz w naszej Polityce Cookies.

Akceptuję pliki cookies