Kompetencje miękkie — czym są i jak je rozwijać?

Kompetencje miękkie odgrywają kluczową rolę w życiu zawodowym — pozwalają nam efektywnie współpracować z innymi, wpływają na sposób, w jaki wykonujemy zadania, rozwiązujemy problemy czy zarządzamy pracą. Kompetencje miękkie wpływają także na naszą jakość życia, jak i relacje z innymi ludźmi — pomagają rozwiązywać problemy, radzić sobie ze stresem, wyzwaniami oraz osiągać wyznaczone cele. Pracodawcy, którym zależy na kompetencjach pracowników, powinni wspierać ich rozwój zawodowy w ramach wykonywanej pracy.

Dlaczego kompetencje miękkie są tak istotne, jakie są najważniejsze z nich, oraz jak możemy je rozwijać?

Kompetencje twarde i miękkie — czym się różnią?

Kompetencje miękkie (umiejętności społeczne, interpersonalne lub behawioralne) to pojęcie bardzo rozległe. Można je podzielić na dwie grupy:

Umiejętności osobiste — zdolności niezbędne do efektywnego zarządzania sobą. Spośród nich można wymienić: radzenie sobie ze stresem, samomotywację, inteligencję emocjonalną, kreatywność czy asertywność.

Zdolności interpersonalne — nazywane także umiejętnościami komunikacyjnymi, znajdują zastosowanie w relacjach z innymi ludźmi. Wśród nich można wymienić: zdolności perswazyjne, umiejętność motywowania innych do pracy, umiejętność rozwiązywania konfliktów czy pracy zespołowej.

Kompetencje miękkie to zatem cechy charakteru i umiejętności interpersonalne, które charakteryzują zdolność danej osoby do skutecznej interakcji z innymi; zależą od naszej osobowości i środowiska, w którym dorastaliśmy. W miejscu pracy kompetencje miękkie uznawane są za uzupełnienie kompetencji twardych, które odnoszą się do wiedzy, umiejętności zawodowych i doświadczenia w danej dziedzinie. Są łatwiejsze do oszacowania — można je zmierzyć i zdefiniować. Co zaliczamy do kompetencji twardych? To przykładowo znajomość języków obcych, umiejętność czytania dokumentacji technicznej, obsługa programów komputerowych, tworzenie prezentacji multimedialnych.

Przykłady kluczowych kompetencji miękkich

• Komunikacja — umiejętność skutecznego przekazywania informacji zarówno werbalnie, jak i niewerbalnie oraz umiejętność dostosowywania komunikacji do różnych odbiorców;

• Umiejętność pracy w zespole — umiejętność efektywnej pracy w grupie, rozwiązywania konfliktów i osiągania wspólnych celów;

• Rozwiązywanie konfliktów — pracodawcy wysoko cenią osoby, które potrafią szybko i skutecznie analizować i rozwiązywać problemy w sposób kreatywny i efektywny;

• Kreatywność — umiejętność generowania nowych pomysłów i rozwiązań;

• Umiejętność radzenia sobie ze stresem — kluczowa dla zachowania równowagi emocjonalnej i dobrego samopoczucia w trudnych sytuacjach;

• Umiejętność zarządzania czasem i terminowość — efektywne planowanie, organizacja i wykorzystywanie czasu w celu osiągnięcia celów i zadań;

• Umiejętności interpersonalne — pomagają nawiązać dobre relacje ze współpracownikami i innymi osobami;

• Zdolność adaptacji — pracownicy, którzy potrafią dostosować się do nowych sytuacji, są cenieni w wielu zawodach i branżach;

• Wysoka kultura osobista.

Jak rozwijać kompetencje miękkie?

Od czego zacząć? Pierwszym krokiem do rozwoju jest identyfikacja obecnego poziomu umiejętności miękkich — mocnych i słabych stron. Dzięki temu można świadomie pracować nad aspektami, które wymagają uwagi. Warto wykorzystać narzędzia takie jak testy osobowości czy ocena 360 stopni lub po prostu zadać sobie pytania: w czym jestem dobry? Do czego mam predyspozycje? Co sprawia mi największy problem?

Nie każdy z nas rozumie istotę kompetencji miękkich, dlatego warto szkolić się i rozwijać. Wiedzą o tym niektórzy pracodawcy, którzy organizują szkolenia z zakresu kompetencji miękkich.

Szkolenia z umiejętności miękkich — inwestycja w przyszłość

Szkolenia z kompetencji miękkich zazwyczaj prowadzone są w formie warsztatów, które skupiają się nie tylko na pracy indywidualnej, ale także na pracy grupowej. Dużą wagę przywiązuje się do ćwiczeń praktycznych — ważniejsza jest praktyka niż teoria. Szczególnie skuteczne są metody aktywizujące — odgrywając scenki z przypisanymi rolami, analizując zachowania czy pracując nad konkretnymi problemami, uczestnicy szkolenia mogą lepiej zrozumieć, jakie umiejętności miękkie są niezbędne w pracy na różnych stanowiskach, w tym na stanowiskach kierowniczych, oraz jak te umiejętności rozwijać.

Szkolenia w firmie Nowe Motywacje to doświadczeni trenerzy i nowoczesne metody nauczania, które pomogą rozwinąć lub doskonalić umiejętności interpersonalne.

Dlaczego umiejętności miękkie są ważne?

• Kompetencje miękkie są dla pracodawców równie istotne jak kompetencje techniczne — są niezbędne na niemal każdym stanowisku i mają duże znaczenie dla efektywności, komunikacji, budowania relacji oraz skutecznego rozwiązywania problemów.

• Są uniwersalne — przydają się na różnych stanowiskach, zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych i w zawodach, w których mamy stały kontakt z ludźmi.

• Pracownicy odpowiedzialni za produkcję, planowanie i strategię — ze względu na ich potrzebę radzenia sobie ze złożonymi, zmieniającymi się problemami — często najbardziej polegają na umiejętnościach miękkich.

• W przypadku niektórych zawodów umiejętności miękkie mogą zrekompensować brak wymaganych umiejętności twardych.

• Bardzo często pracodawcy zwracają większą uwagę na kompetencje miękkie — łatwiej nauczyć pracownika umiejętności twardych niż inwestować w rozwój jego kompetencji miękkich.