Co to jest due diligence?

Due diligence to niezwykle istotny proces stanowiący fundament wielu kluczowych decyzji biznesowych i inwestycyjnych. Termin ten, choć może wydawać się zawiły, kryje w sobie kluczową zasadę — zanim podejmiemy ważną decyzję biznesową, musimy dokładnie zrozumieć wszystkie aspekty i ryzyka związane z daną transakcją lub inwestycją. W dzisiejszych niestabilnych czasach przeprowadzenie badania due diligence jest ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej — zapewnia powodzenie transakcji i pozwala uniknąć kosztownych błędów.

Czym jest analiza due diligence, jakie są jej kluczowe elementy, jakie dziedziny życia biznesowego i finansowego obejmuje oraz dlaczego jest tak niezbędna w dzisiejszym świecie biznesu? Wyjaśniamy!

Due diligence — na czym polega?

W języku polskim termin due diligence tłumaczy się jako "należytą staranność". W ogólnym sensie biznesowym należyta staranność oznacza przemyślaną i uważną weryfikację kwestii mających wpływ na działalność biznesową. Polega na dogłębnej analizie przedsiębiorstwa, celem oceny jego stanu i ryzyka związanego z transakcją kapitałową, taką jak fuzja, przejęcie, wydzielenie lub sprzedaż. Zakres tej analizy zależy od specyfiki badanego przedsiębiorstwa, jego wielkości czy struktury. Proces due diligence jest kluczowym elementem podejmowania odpowiedzialnych decyzji — stanowi ostatni etap fazy przedtransakcyjnej, po którym następuje faza negocjacji.

Badanie przedsiębiorstwa może obejmować analizę finansową, prawną, techniczną i strategiczną, w uzyskane wyniki mogą mieć wpływ na ostateczną decyzję inwestycyjną lub umowę.

Analizy due diligence nie przeprowadza się jedynie w odniesieniu do sprzedaży przedsiębiorstwa. Badanie to wykonujemy w przypadku połączenia dwóch różnych firm, sprzedaży udziałów lub akcji, restrukturyzacji, likwidacji zadłużenia czy też poszukiwania zewnętrznych inwestorów.

Potrzebujesz profesjonalnej wyceny przedsiębiorstwa? Sprawdź!

Analiza due diligence — co obejmuje?

Przygotowanie i planowanie — na tym etapie definiowane są cele i zakres badania. Określa się, które obszary i dziedziny zostaną poddane analizie. Tworzona jest lista dokumentów i informacji, które będą potrzebne do przeprowadzenia badania;

Audyt dokumentów i/lub procesów firmy — wszystkie zebrane dokumenty są szczegółowo analizowane w celu zrozumienia aktualnej sytuacji firmy. W tym etapie ocenia się zgodność dokumentacji z rzeczywistością i identyfikuje się ewentualne nieścisłości lub ryzyka;

Analiza danych finansowych — analizowane są sprawozdania finansowe, rachunki zysków i strat, przepływy pieniężne, wskaźniki finansowe oraz wszelkie zobowiązania finansowe;

Podsumowanie i raport due diligence — na podstawie zebranych informacji i analizy tworzy się raport zawierający wnioski i rekomendacje. Raport ten jest podstawą do podejmowania decyzji inwestycyjnych lub transakcyjnych.

Rodzaje due diligence

Rodzaj due diligence zależy od celu badania i charakterystyki przedsiębiorstwa lub projektu. Oto najważniejsze rodzaje due diligence:

Due diligence prawne

To proces weryfikacji, czy firma przestrzega obowiązujących przepisów i reguł zgodności prawnej. Celem tego procesu jest ocena ryzyka związanego z aspektami prawnymi działalności przedsiębiorstwa, na przykład upewnienie się, że docelowa firma posiada lub może korzystać z praw własności intelektualnej, które są kluczowe dla przyszłego sukcesu firmy.

W ramach tego procesu analizowane są dokumenty korporacyjne, wewnętrzne regulacje, zawarte umowy, toczące się postępowania sądowe, zatrudnienie, majątek oraz zgodność z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych, przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, ochrony środowiska i innych kwestii związanych z funkcjonowaniem firmy.

Podatkowe due diligence

Podatkowe due diligence (ang. Tax Due Diligence), nazywane także audytem podatkowym, to proces dokładnej analizy i oceny kwestii podatkowych, który pozwala inwestorowi zrozumieć strukturę podatkową firmy, a także jej zobowiązania podatkowe. Pozwala również na weryfikację, czy deklarowane przychody i koszty przedsiębiorstwa są zgodne z wartościami wynikającymi z ewidencji księgowej.

W ramach podatkowego due diligence przeprowadza się szczegółową analizę różnych aspektów podatkowych, takich jak: struktura podatkowa; zobowiązania podatkowe; zgodność z przepisami podatkowymi; ulgi podatkowe.

Finansowe due diligence

Pozwala na dokładne zrozumienie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa poprzez analizę jego aspektów finansowych — zwykle bierze się pod uwagę zyski, aktywa, pasywa, przepływy pieniężne, zadłużenie i zarządzanie. Audytorzy mają dostęp do dokumentów księgowych firmy, zwłaszcza do sprawozdań finansowych z poprzednich lat. W ramach badania przeprowadzana zostaje analiza wskaźników finansowych, takich jak wskaźniki płynności, rentowności, zadłużenia, rotacji zapasów i należności. Finansowe due diligence może być przydatne w ocenie, czy zaproponowana cena nabycia firmy jest korzystna. Analiza ta pozwala również na identyfikację potencjalnego ryzyka związanego z kondycją finansową firmy oraz ocenę potencjalnych korzyści wynikających z transakcji. Dzięki finansowemu due diligence inwestorzy mogą uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek i lepiej zrozumieć, czy firma spełnia ich oczekiwania finansowe.

Jaka jest różnica pomiędzy due diligence a audytem?

Chociaż audyty i due diligence w pewnym stopniu się pokrywają, koncepcje te są zupełnie odmienne — audyt finansowy pozwala ocenić, czy sprawozdania finansowe spółki dają rzetelny obraz jej wyników finansowych, natomiast badanie due diligence ma na celu poinformowanie potencjalnych inwestorów przed podjęciem ważnych decyzji biznesowych. Choć due diligence obejmuje także sprawdzenie i analizę sprawozdań finansowych, dotyczy ono wielu innych obszarów działalności przedsiębiorstwa.

Badanie due diligence — dlaczego jest kluczowe dla sukcesu i bezpieczeństwa biznesowego?

Jakie są korzyści?

Ocena ryzyka i zapobieganie — due diligence jest dla organizacji niezbędnym sposobem proaktywnej identyfikacji ryzyka. Dzięki temu inwestorzy mogą podejmować bardziej świadome decyzje i odpowiednio dostosowywać swoje oczekiwania.

Odkrywanie ukrytych problemów — przeprowadzona analiza pozwala ujawnić ukryte problemy (prawne, finansowe czy operacyjne), które mogą wpłynąć na wartość przedsiębiorstwa.

Negocjacje biznesowe — wyniki analizy mogą stanowić podstawę negocjacji cenowych i warunków transakcji. Inwestorzy mogą wykorzystać wyniki analizy do uzyskania lepszych warunków lub obniżenia ryzyka inwestycji.

Unikanie nieporozumień — due diligence zmniejsza prawdopodobieństwo sporów i niepowodzeń pomiędzy stronami po transakcji.

Prawidłowa wycena — pozwala ustalić rzeczywistą wartość przedsiębiorstwa.

Artykuł sponsorowany